Stan techniczny układu kierowniczego decyduje o bezpieczeństwie jazdy i wpływa na komfort prowadzenia pojazdu. Części układu kierowniczego podczas jazdy są poddawane obciążeniom dynamicznym. Im bardziej wyboista droga, tym większe obciążenia i narażenie układu kierowniczego na przedwczesne zużycie i uszkodzenie.

Jazda w terenie wprowadza dodatkowe ryzyko związane z uderzeniami o przeszkody, wyrzucaniem spod kół kamieni i żwiru, zamoczeniem podczas brodzenia, zanieczyszczeniem błotem, piaskiem, substancjami zmieszanymi z ziemią.

W czasie eksploatacji pojawiają się objawy zużycia części: luzy, wibracje, nadmierny opór wymuszający użycie większej niż zazwyczaj siły. Na wszystkie te objawy należałoby reagować natychmiast, poszukując i usuwając źródło problemów. Odkładanie naprawy jest ryzykowne, ponieważ po pewnym czasie uszkodzenia mogą narastać lawinowo.

Nieszczelne osłony gumowe przepuszczają wodę i zanieczyszczenia, co powoduje szybkie zużycie przegubów. Niewielkie początkowo drgania ułatwiają powstawanie luzów, w rezultacie rośnie amplituda drgań, która przyspiesza zużycie współpracujących ze sobą powierzchni; pojawiają się także naprężenia powodujące pękanie części. W rezultacie, po kilku miesiącach eksploatacji niesprawnego pojazdu, początkowo niewielkie usterki mogą się skumulować i spowodować poważną awarię.

Wczesna diagnoza

Nie wszystkie uszkodzenia dają wyraźne objawy, które mogą być szybko zauważone i właściwie zinterpretowane przez kierowcę, zwłaszcza niedoświadczonego. Wiele usterek we wczesnym stadium można zobaczyć dopiero podczas przeglądu technicznego. Dlatego każda wizyta w warsztacie powinna uwzględniać co najmniej podstawową kontrolę elementów układu kierowniczego – zarówno od strony kierowcy, jak i pod pojazdem. Kilkuminutowa inspekcja może oszczędzić poważnych kłopotów.

Rynek wtórny

Czy można taniej? W warsztacie samochodowym to chyba najczęściej zadawane pytanie. Jeśli mechanik ma na nie odpowiedzieć twierdząco, to może zrobić dwie rzeczy: taniej wycenić swoją pracę albo zaproponować klientowi tańsze części. W sklepach można wybierać pomiędzy częściami zamiennymi różnych producentów, różnej jakości, sprzedawanymi w różnych cenach. Niemal zawsze udaje się osiągnąć kompromis: wystarczająco dobrze i zadowalająco tanio.
Czasami pojawia się pokusa: a gdyby jeszcze taniej? Na przykład z demontażu? W tym miejscu powinno zapalić się światełko ostrzegawcze.
Jeśli samochód trafił do stacji demontażu, to są dwie możliwości: albo jego stan techniczny był tak zły, że naprawa była nieopłacalna (bo uległ wypadkowi lub został kompletnie wyeksploatowany), albo pojazd był nowy, drogi i w pełni sprawny, ale został skradziony i rozmontowany na części.
W pierwszym przypadku wymontowane części układu kierowniczego są zagadką. Były eksploatowane w nieznanych warunkach, przez kierowcę o nieznanych przyzwyczajeniach. Nie wiadomo, jakim obciążeniom je poddawano i jak przygotowano je do sprzedaży. Trudno powiedzieć, czy nie były prostowane, czy spawem nie ukryto drobnych pęknięć. Słowem: nikt nie przewidzi, ile życia im zostało oraz kiedy i w jakich okolicznościach ulegną one uszkodzeniu.
W wykazie części samochodowych, których nie wolno montować ponownie, znajdują się przeguby układu kierowniczego i zawieszenia, ale zdrowy rozsądek nakazuje zachowanie daleko idącej ostrożności także w przypadku innych części.

Jakość części

Dobrze jest przyjąć zasadę, że części, od których zależy bezpieczeństwo pojazdu i otoczenia, kupujemy tylko od sprawdzonych dystrybutorów i autoryzowanych sprzedawców. Powodów jest wiele. Po pierwsze: jakość – nie ryzykujemy, że część rozpadnie się po przejechaniu kilkuset kilometrów, doprowadzając do wypadku. Po drugie: bezproblemowy montaż – sprzedawca zawsze dobierze części do konkretnego modelu i rocznika, a jeśli zauważymy niezgodność przed montażem, będzie można zwrócić albo wymienić część. Po trzecie: dobrze wykonane, markowe części zamienne współpracują ze sobą bez nadmiernych luzów, tarcia, drgań – w ten sposób zapewniają komfort jazdy, a przede wszystkim bezpieczeństwo.

Prawidłowy montaż

Układ kierowniczy jest newralgiczną częścią każdego samochodu. Wszystkie czynności związane z jego demontażem, naprawą i regulacją powinny być wykonywane starannie i ostrożnie, zgodnie z zaleceniami producenta.
Szczególną wagę należy przywiązywać do montażu elementów mocujących i ich zabezpieczeń (zawleczek). Śruby powinny być dociągane przy pomocy klucza dynamometrycznego momentem zalecanym przez producenta pojazdu. Kasowanie luzów trzeba przeprowadzić z zachowaniem ostrożności, żeby nie spowodować zakleszczenia ruchomych elementów. Nie wolno zapominać o nałożeniu smaru tam, gdzie powinien się on znaleźć.

Ostrożność

Jeśli naprawa elementów układu kierowniczego wymaga demontażu kierownicy i kolumny kierowniczej, należy pamiętać o poduszce powietrznej. Nieostrożna manipulacja, zwłaszcza przy włączonym zapłonie, może spowodować wybuch i napełnienie poduszki oraz poważne obrażenia u mechanika i osób znajdujących się w pobliżu. Niedokładny montaż poduszki i jej taśmy może sprawić, że urządzenie zawiedzie podczas wypadku.

Jeśli wymieniono drążki kierownicze albo ich końcówki, wskazana jest kontrola i ewentualnie korekta geometrii. Tutaj nie ma miejsca na domysły i wątpliwości, gdyż stan układu kierowniczego ma bezpośredni wpływ ma bezpieczeństwo kierowcy i pasażerów.

Szeroka oferta oferta elementów układu kierowniczego, a także innych części zamiennych dla motoryzacji dostępna jest w katalogu marki Starline. Więcej informacji o aktualnej ofercie można znaleźć na stronie: www.elitpolska.pl/oferta/starline.

Piotr Kołaczek