Rynek motoryzacyjny jest jednym z najważniejszych, ale też najbardziej skomplikowanych. Wynika to z wielu czynników: złożonych łańcuchów dostaw, relacji między producentami OEM a dostawcami, polityki poszczególnych państw, zależności od inwestorów etc. Nie mniej zawiła jest sprzedaż. Samochody powstają w wielu modelach, wariantach i wersjach wyposażenia. Opanowanie tej różnorodności, zwłaszcza w systemie dostaw „just in time”, jest dużym wyzwaniem.
Zapewne z tego powodu przemysł motoryzacyjny jest poligonem doświadczalnym, na którym testuje się unikalne rozwiązania logistyczne, które potem znajdują zastosowanie w innych gałęziach przemysłu.
Skuteczne zarządzanie przedsiębiorstwem produkującym dla przemysłu motoryzacyjnego w znacznym stopniu zależy od dostępu do informacji o potrzebach i preferencjach klientów. Żeby te dane uporządkować i ułatwić ich interpretację, konieczne było ujednolicenie kryteriów oceny. Jest ich wiele, a wszystkie posługują się w miarę dobrze zdefiniowanymi kategoriami: rodzajem napędu, pojemnością silnika, liczbą pasażerów, typem nadwozia etc. Do każdej z tych kategorii można przypisać wiele pojazdów pochodzących od różnych producentów, każda też – poddana analizie statystycznej – dostarcza porcję wiedzy o trendach, zainteresowaniach i potrzebach klientów.
Ponieważ o sposobie wykorzystania samochodu osobowego w dużej mierze decyduje rodzaj i wielkość nadwozia, statystyka sprzedaży aut w poszczególnych segmentach może wiele powiedzieć o oczekiwaniach klientów i ich potrzebach. Nie jest to „czysta” wiedza o sposobie, w jaki samochody będą eksploatowane, ponieważ potrzeby użytkowe mieszają się tu z wpływem mody i ograniczeniami finansowymi. Często wybór jest wynikiem kompromisu między tym, co potrzebne, a tym, co dostępne.
Sposoby klasyfikacji samochodów osobowych
Jeden z popularnych sposobów klasyfikacji samochodów osobowych wygląda następująco:
- segment A – mini cars (małe samochody miejskie),
- segment B – small cars (samochody miejskie),
- segment C – medium cars (klasa niższa średnia, samochody kompaktowe),
- segment D – large cars (klasa średnia, samochody rodzinne),
- segment E – executive cars (klasa „wyższa średnia”),
- segment F – luxury cars (luksusowe),
- segment S – sport coupes (sportowe),
- segment H – kabriolety,
- segment J – sport utility cars (SUV-y),
- segment M – multi purpose cars (vany).
Spotyka się także inne klasyfikacje, zatem do poprawnej interpretacji danych potrzebna jest znajomość metodologii zastosowanej w konkretnym przypadku oraz definicji typów pojazdów. Zdarza się, że w statystykach łączy się dane dla kilku segmentów. Stosunkowo często podaje się także wspólną sprzedaż dla segmentów A i B.
Do opisu rynku motoryzacyjnego wykorzystuje się różne parametry. Można badać sprzedaż raportowaną przez producentów (w ten sposób uzyskamy informacje o wynikach sprzedaży nowych samochodów). Niektóre organizacje analizujące rynek korzystają z raportów o liczbie zarejestrowanych pojazdów, niekiedy dzieląc je na dwie grupy: rejestracje ogółem oraz pierwsze rejestracje nowych pojazdów.
Sprzedaż samochodów w Europie
Najnowsze dane o sprzedaży w Europie, zgromadzone i udostępnione przez serwis https://carsalesbase.com, prezentują się następująco.
Minicar
Do pierwszej grupy pojazdów o nazwie „minicar” zaliczono następujące modele: Fiat 500, Fiat Panda, Toyota Aygo, Volkswagen Up!, Kia Picanto, Renault Twingo, Hyundai i10, Suzuki Ignis, Citroën C1, Peugeot 108, Mitsubishi Space Star, Smart Fortwo, Dacia Spring, Seat Mii, Smart Forfour, Škoda Citigo, Renault Kwid, Suzuki Celerio, Citroën C-Zero, Peugeot iOn.
Sprzedaż w tej grupie wyniosła w 2020 roku 815 039 egzemplarzy, w 2021 roku odnotowano wzrost o 5% do 856 129 egzemplarzy.
Subcompact
Druga grupa („subcompact”) obejmuje samochody: Renault Clio, Peugeot 208, Dacia Sandero, Opel/Vauxhall Corsa, Toyota Yaris, Citroën C3, Volkswagen Polo, Mini, Škoda Fabia, Ford Fiesta, Renault Zoe, Seat Ibiza, Hyundai i20, Suzuki Swift, Audi A1, Lancia Ypsilon, Nissan Micra, Kia Rio, Honda Jazz, Fiat 500L, Mazda 2, Dacia Logan, Honda e, MG3.
Tutaj w 2020 roku sprzedano 2 239 589 sztuk, a w 2021 roku sprzedaż spadła o 7% i wyniosła 2 072 821 sztuk.
Compact
Trzecia grupa to samochody kompaktowe („compact”): Volkswagen Golf, Škoda Octavia, Toyota Corolla, Mercedes-Benz A-Class, Ford Focus, Seat Leon, BMW 1-series, Audi A3 / S3 / RS3, Kia Ceed, Volkswagen ID.3, Renault Megane, Citroën C4, Opel/Vauxhall Astra, Mercedes-Benz CLA, Peugeot 308, Hyundai i30, Škoda Scala, Fiat Tipo, BMW 2-series Coupe & Convertible, Nissan Leaf, Hyundai Ioniq, Mazda 3, Honda Civic, Mini Clubman, Suzuki Swace, MG5, Cupra Born, Toyota Prius, Alfa Romeo Giulietta, Hyundai Elantra, DS4, Lexus CT, Citroën C-Elysee, Peugeot 301, Subaru Impreza, Opel Ampera-e, Renault Megane-e, Volvo V40.
W tym segmencie spadek sprzedaży między rokiem 2020 a 2021 wyniósł 12%, z 2 026 503 do 1 774 634 egzemplarzy.
Midsize
Czwarta grupa, czyli samochody średniej wielkości („midsize”), obejmuje następujące modele: Tesla Model 3, BMW 3-series, Volkswagen Passat, Audi A4 / S4 / RS4, Mercedes-Benz C-Class, Volvo S60/V60, Škoda Superb, BMW 4-series, Audi A5 / S5 / RS5, Peugeot 508, Volkswagen Arteon, Polestar 2, Subaru Legacy/Outback, Renault Talisman, Mazda 6, Jaguar XE, Kia Stinger, BMW i4, Lexus IS, Kia Optima, Subaru Levorg, Lexus RC, Genesis G70, Citroën C5 X, Xpeng P5.
W tej grupie sprzedaż spadła o 6%, z 787 815 do 742 941 sztuk.
Premium
Piąta grupa, czyli duże samochody klasy premium: Mercedes-Benz E-Class, BMW 5-series, Audi A6 / S6 / RS6 / Allroad, Volvo S90/V90, Porsche Taycan, Audi e-Tron GT, Lexus ES, Audi A7 / S7 / RS7, Mercedes-Benz CLS, Citroën DS9, Jaguar XF, Maserati Ghibli, BMW 6-series, Tesla Model S, Dodge Charger, Genesis G80, Polestar 1, Xpeng P7.
W tej grupie odnotowano spadek sprzedaży o 14% – z 246 310 sztuk w roku 2020 do 212 578 sztuk w roku 2021.
Średniej wielkości MPV
Szósta grupa, czyli średniej wielkości MPV: Volkswagen Touran, Mercedes-Benz B-Class, BMW i3, Renault (Grand) Scenic, BMW 2-series Active/Gran Tourer, Citroën C4 Spacetourer, Dacia Lodgy, Toyota Prius+, Volkswagen Sportsvan, Ford (Grand) C-Max.
Tutaj zaobserwowano spadek o 40% – z 262 900 sztuk w roku 2020 do 158 721 sztuk w roku 2021.
Duże MPV
Siódma grupa to duże auta MPV, takie jak: Ford S-Max, Volkswagen Sharan, Seat Alhambra, Ford Galaxy, Renault Espace.
W tej grupie odnotowano jeszcze większy spadek, bo aż o 45% (z 52 439 sztuk w roku 2020 do 28 742 sztuk w roku 2021).
Małe SUV-y
Ósma grupa to małe samochody typu SUV: Peugeot 2008, Volkswagen T-Roc, Renault Captur, Dacia Duster, Ford Puma, Volkswagen T-Cross, Hyundai Kona, Kia Niro, Seat Arona, Škoda Kamiq, Opel/Vauxhall Crossland X, Opel/Vauxhall Mokka, Citroën C3 Aircross, Jeep Renegade, Nissan Juke, Kia Stonic, Suzuki Vitara, Audi Q2, Fiat 500X, Mini Countryman, Kia XCeed, Ford Ecosport, MG ZS, Toyota Yaris Cross, Suzuki S-Cross, DS3, Crossback, Hyundai Bayon, Mazda CX-3, Kia Soul, Honda HR-V, Mitsubishi ASX, SsangYong Tivoli, Volkswagen Taigo, DR3, Lada Niva, Citroën C4 Cactus, DR EVO 4, Mahindra KUV100, Haval H2, Suzuki Jimny, SsangYong XLV, JAC IEV7S.
W tej grupie zaobserwowano wzrost o 7% – z 2 009 603 sztuk w roku 2020 do 2 151 055 sztuk w roku 2021.
Crossovery średniej wielkości
Dziewiąta grupa to średniej wielkości crossovery: Ford Kuga, Toyota RAV4, BMW X3, Volvo XC60, Audi Q5, Škoda Kodiaq, Volkswagen ID.4, Peugeot 5008, Mercedes-Benz GLC, Škoda Enyaq, Mercedes-Benz GLB, Mazda CX-5, Volkswagen Tiguan Allspace, Tesla Model Y, Mercedes-Benz GLC Coupe, Ford Mustang Mach-E, Seat Tarraco, Hyundai Ioniq 5, Mercedes-Benz EQC, Honda CR-V, Alfa Romeo Stelvio, Audi Q4, Porsche Macan, Land Rover Discovery Sport, BMW X4, Mitsubishi Outlander, Lexus NX, Jaguar F-Pace, Range Rover Velar, Nissan X-Trail, Jeep Wrangler, Jaguar I-Pace, Kia EV6, Subaru Forester, Renault Koleos, Audi Q4 Sportback, Suzuki Across, Aiways U5, MG Marvel R, Jeep Cherokee, Hyundai Nexo, Genesis GV70, Mahindra XUV500.
W tej grupie samochodów odnotowano wzrost sprzedaży o 19% (95 9001 sztuk w roku 2020, 1 143 536 sztuk w roku 2021).
Duże SUV-y
Dziesiąta grupa to duże SUV-y: BMW X5, Mercedes-Benz GLE, Volvo XC90, Audi e-Tron, Range Rover Sport, Kia Sorento, Porsche Cayenne, Land Rover Defender, Audi Q7, Volkswagen Touareg, Audi Q8, BMW X6, Audi e-Tron Sportback, Hyundai Santa Fe, Mercedes-Benz GLE Coupe, Range Rover, Mercedes-Benz G-Class, Toyota Highlander, Lexus RX, Land Rover Discovery, BMW X7, Ford Explorer, Toyota Land Cruiser, BMW iX, Mercedes-Benz GLS, Maserati Levante, Lamborghini Urus, Mitsubishi Pajero Sport, Bentley Bentayga, BYD Tang, SsangYong Rexton, Aston Martin DBX, Jeep Grand Cherokee, Tesla Model X, Dodge Durango, Ford Edge, Rolls Royce Cullinan, Nio ES8, Genesis GV80, Cadillac Escalade, Hongqi E-HS9, Chevrolet Tahoe, Chevrolet Suburban, Cadillac XT6.
Tutaj także odnotowano wzrost o 6% – w 2020 roku sprzedano 321 031 sztuk, a w 2021 – 340 173 sztuki.
Wyciągając wnioski z przytoczonych statystyk sprzedaży, należy pamiętać, że dotyczą one specyficznego okresu pandemii COVID-19, kiedy utrzymywały się problemy z zapewnieniem ciągłości łańcucha dostaw i obserwowano znaczne opóźnienia w realizacji zamówień na nowe samochody osobowe. W rezultacie klienci, którzy mieli ograniczony wybór, nie zawsze realizowali pierwotne plany zakupowe. Niektórzy rezygnowali z kupna samochodu, przekładając tę decyzję na lepsze, spokojniejsze czasy, inni decydowali się na zakup na rynku wtórnym albo kupowali modele dostępne, a nie te, które wybraliby w innych, normalnych okolicznościach.
Piotr Kołaczek