Wewnątrz niektórych kół zamachowych LuK znajduje się sprzęgło zrywne (rys. 1). Zbudowane jest ono z tarczy zabierakowej (1) i tarcz zaciskających (2, 3) z okładzinami ciernymi, a zostało zaprojektowane do ochrony skrzyni biegów przed skutkami pików momentu obrotowego. Jest to zjawisko bardzo niebezpieczne i pochodzi z rezonansu w układzie przeniesienia napędu.

Skutki zadziałania

W sytuacji, gdy na kole zamachowym pojawi się minimum 1,5 raza większy moment obrotowy niż maksymalny generowany przez silnik, sprzęgło zaczyna działać. Tarcza zabierakowa porusza się względem masy wtórnej. Wystąpienie np. 1500 Nm powoduje całkowite przestawienie masy wtórnej względem pierwotnej (rys. 2). Jak widać, otwory masy wtórnej nie pokrywają się z otworami masy pierwotnej i koło nie nadaje się do dalszej eksploatacji ze względu na znaczne wibracje w układzie przeniesienia napędu.

Na co zwrócić uwagę?

W 2014 roku, w kołach zamachowych do samochodu Ford Transit (06-) zmieniono wieniec czujnika prędkości wału. Zostało wydane Service info, które opisuje różnice grubości zębów przy niezmienionej średnicy. Funkcjonalnie są identyczne i mogą być stosowane zamiennie. Podczas montażu w samochodach marki Ford należy koniecznie zwrócić uwagę na fakt, że czujnik prędkości obrotowej montowany jest poprzez dosunięcie go do wieńca impulsatora, co sprawia, że jego końcowa część będzie w naturalny sposób ścinana. Świadczy to o poprawnym montażu. Podczas wymiany DKZ pod żadnym pozorem proszę nie regulować pozycji czujnika! Każda zmiana ustawienia wymaga jego wymiany na nowy. Rys. 3 przedstawia rodzaje i stany zastosowanego czujnika: (1) – nowy, (2, 3) – różne wersje – eksploatowane, ścięte, sytuacja prawidłowa.

Konsekwencje

Może nam się wydawać, że kontakt czujnika z wieńcem jest niedopuszczalny. Natomiast odsunięcie sensora od impulsatora wywoła zanik sygnału o prędkości obrotowej wału i problem z uruchomieniem silnika. Sprawi to przetrzymywanie DKZ w prędkości rezonansowej i spowoduje zadziałanie sprzęgła ITL. W konsekwencji nowo montowane koło nie będzie nadawało się do dalszej eksploatacji ze względu na wzajemne przestawienie mas DKZ.

 

Rys. 1. Budowa ITL.

Rys. 2. Koło uszkodzone na skutek zadziałania sprzęgła ITL.

Rys. 3. Różne wersje czujnika prędkości obrotowej wału.